جهاد با مال بخش مهمی از دین

           جهاد با مال بخش مهمی از دین

به طور عموم انفاق به خاطر خدا ازقبیل خیرات وصدقات دادن به فقراء ومساکین ، مساجد ومدارس وطلاب علوم دینی ، ویا کسانی که زندانی اند ویاکدام مشکل دیگری دارند دراسلام ازاهمیت خاصی برخوردار بوده واین چنین اشخاصی در قرآن کریم مورد توصیف وتائید قرار گرفته اند ، آنجا که خداوند میفرماید : "من ذالذی یقرض الله قرضا حسنا ....کیست آنکه خدارا قرض بدهد قرض دادن خوبی پس دوچند سازد خداوند آن قرض را برای او به مراتب بسیار" . {البقره/245}

واین صفت انفاق وخرج کردن  به خاطر خدا ، ودر راه او از توفیقات نیک خدا است که به هرکسی داده نمیشود  وآن کسی که به خرج کردن مال خود بخل بورزد  خداوند این چنین اشخاصی را مذمت کرده  است  وبه عذاب الیم وعده داده است خداوند متعال چنین میفرماید:" والذین یکنزون الذهب والفضه ولاینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم " ترجمه "وآنانیکه ذخیره می کنند طلا ونقره را وآنرا در راه خداوند خرج نمیکنند پس آنان را به عذاب دردناکی بشارت بده " . {التوبه/34}

ویکی از موارد مهم  انفاق که ازتمام موارد قبلی از اهمیت بالائی برخوردار است  وفقها در کتابهای خود تصریح کرده اند انفاق وخرج کردن مال در راه جهاد  است که در مواقع نیاز واشد ضرورت  حتی باید مساکین وفقراء گرسنه بمانند ولی در صفوف مجاهدین ضعفی وارد نشود زیرا امر فقراء فردی وشخصی بوده وامر مجاهدین ،اجتماعی وحیاتی برای کل اسلام ومسلمانان است وهمیشه اسلام به امور اجتماعی اهمیت بیشتری داده است.

جهاد فی سبیل الله بخشهای مهمی دارد ومن جمله قیام مردم یعنی جهاد باجان  درسنگراست وهجرت کردن برای آن وتحمل مشقات  که اهمیت خود را دارد، بخشی دیگر جای دادن مجاهدین درخانه های خود است بمانند انصار مدینه که در قرآن کریم این بخش نیز ذکر گردیده وبخشی که در جهاد از اهمیت قابل توجهی برخوردار است بخش اقتصاد وهمین انفاق در راه جهاد است ؛ که در قرآن کریم وسخنان گرامی پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم بارها تکرارشده وتحریض برای آن دربیشماری از آیات واحادیث ذکر گردیده وپیشرفت جهاد نیز ازنظر تهیه تجهیزات مانند اسلحه ومهماتی که در جنگها مصرف می شوند وتوسط آن بمبها و..خریداری شده ویا از مواد اولیه درست می شوند ودشمن را ازبین میبرند ، مخارج شبانه روز مجاهدینی که درکوه ها ودره ها ودشت ها وبیابان ها بسر میبرند وتهیه مواد خوراکی برای آنان ، ونیز تهیه مخارج خانه بعضی از مجاهدینی که خودرا وقف کرده اند ودیگر فرصتی برای کسب وکار ندارند و.....همه وهمه به انفاق بندگان نیک خدا در این راه مقدس وپاک بستگی دارد وچنانچه در این موارد کمی وسستی بیاید حتما درصفوف مجاهدین نیز ضعف می آید واز همین جهت است که خداوند متعال میفرماید : "وانفقوا فی سبیل الله ولاتلقوا بایدیکم الی التهلکه ".{بقره/195}

ترجمه " ودر راه خدا خرج وانفاق کنید وبا دستان خویش خود را به هلاکت نیندازید "امام بخاری وابن ابی حاتم وعده ایی دیگر از علما از حضرت حذیفه –رضی الله عنه- روایت می کنند که : منظور آیه کریمه این است ، که ترک انفاق درراه خدا(یعنی جهاد) ، خودرا به هلاکت انداختن است.

بله ، اگر کدام سستی وضعفی در میان مجاهدین بیاید ودشمنان (خدای ناخواسته)غلبه حاصل کنند مضرات ناگوار ومصائب دینسوز آن به خانه وخانواده خود ما بر می گردد زیرا در آینده ایی نه چندان دور همه اولاد وذریه ما درحیات ما یا بعد از آن در چنگال شوم غربیها ودشمنان اسلام واقع می شوند وچه بسا کسانی مانند ....عبد الرحمان و...از دین خود بر گردند وبه خاطر اندک پول دلار دین خود را بفروشند واین پیامد بر می گردد به انفاق نه کردن ما در راه خدا وپشتیبانی نکردن ازجهاد وهمین است به تعبیر قرآن "به هلاکت انداختن خود با دستان خویش".

وپیامبر اسلام –صلی الله علیه وسلم-درمورد آنانیکه در این راه انفاق می کنند فضایل بسیاری ذکر نموده وحتی آنان را با مجاهدین در حال جنگ شریک وسهیم میدان دانسته است ، چنانچه درحدیثی میفرمایند: "هرکسی که مجاهدی در راه خدا را تجهیز کند(یعنی اسباب جنگ مانند اسلحه وغیره رابرایش فراهم کند) پس او جهاد کرده ، وهرکسی که مجاهدی را پس از رفتن به جهاد ؛ به خانواده آن رسیدگی کند پس او جهاد کرده است " .{بخاری/2843- مسلم/1895}

وخداوند متعال درهر جائی از قرآن کریم که یادی ازجهاد فی سبیل الله میکند حتما درآنجا ذکر" مال " را نیز میکند مثلا در جائی میفر ماید " ان الله اشتری من المؤمنین انفسهم واموالهم بان لهم الجنه " ترجمه"خداوند ازمؤمنان جانها ومال های آنها را درعوض دادن جنت به آنان خریداری نموده است "وحتی در بعضی جاها کلمه (مال) را از (نفس) مقدم ذکر نموده است زیرا در بعضی مواقع ضرورت به مال از جان بیشتر میباشد واین صحنه هارا ما مشاهده کرده ایم و خداوند متعال نیز چنین میفرماید: "یا ایها الذین آمنوا هل ادلکم علی تجاره تنجیکم من عذاب الیم تجاهدون فی سبیل الله باموالکم وانفسکم ذالکم خیر لکم ان کنتم تعلمون "ترجمه "ای کسانی که مؤمن هستید آیا شما را به تجارتی که شمارا از عذاب دردناکی  نجات میدهد دلالت نکنم ، درراه خدا با مال و جان خود جهاد کنید این برای شما بهتر است اگرمیدانید ".

ودرقرآن مجید آیات زیادی است که برای انفاق درراه جهاد تحریض می کنند وهمچنان بسیاری از آیات اند که از خرج نکردن دراین راه بر حذر می دارند وعاقبت بدی را برای آنان یاد آور می شوند.

وپیامبر گرامی ما نیز (صلی الله علیه وآله وسلم) خود ایشان مستقیما صحابه کرام – رضی الله عنهم- را برای جمع آوری کمک مالی جهت تجهیز مجاهدین ترغیب وتشویق می نمود ودر بسیاری از غزوات اصحاب مبارک را دعوت به جمع آوری مال از خانه های شان مینمود وصحابه کرام نیز چنان آماده بودند که بعضی مانند عمر فاروق نصف تمام اموال خانه وحضرت ابوبکر صدیق تمام دارایی خودرا پیش آنحضرت-صلی الله علیه وسلم- جهت تجهیز مجاهدین حاضر مینمود واین چنین واقعات مشهوراند که پیامبر –صلی الله علیه وآله وسلم – به حضرت ابوبکر-رض-فرمود پس در خانه چه گذاشتی فرمودند: نام الله ورسولش را .

درمیان صحابه آنانیکه ثروتمند وتاجر بودند مانند حضرت عبدالرحمان ابن عوف وعثمان غنی –رضی الله عنهم- همیشه با مال وجان خود در جهاد شرکت می کردند ودر بعضی جنگها صد شتر و دوصد شتروبیشتر از آن را با تمام تجهیزاتش به پیش آن حضرت جهت تجهیز مجاهدین عرضه می کردند تاجائیکه درجنگ تبوک حضرت عثمان –رض-یک هزار دیناربه سپاه مسلمانان کمک کرد ، او این دینارها راآورد ودر دامن پیغمبر خدا –صلی الله علیه وسلم-ریخت . آنحضرت درحالیکه آن دینارها رابا دستانش زیر ورو میکرد واز خوشحالی زیاد که مجاهدین را تجهیز کردند میفرمودند : " به عثمان از این به بعد هر عملی کند ضرر نمی رساند " واین کلمات را چندین بار تکرار میکردند.{مسند احمد5/63} {دینار پول رائج زمان صحابه است که ازجنس طلا ، وبسیار قیمتی بود}

درباره کمک مالی حضرت عثمان-رض- درغزوه تبوک روایات مختلف اند،خلاصه آنها اینکه ایشان اول مرتبه 300 شتر با تجهیزات آنها کمک کرد و دوباره 1000 دینارآورد وسپس تعداد شتران را به 1000یک هزارشتر ودینارهارابه 10000 ده هزار دینار افزایش داد وعلاوه از اینها بیست یا پنجاه اسب نیز کمک کرد. {الریاض النضره 2/91}

حضرت عبدالرحمن ابن عوف-رض- نیزبه روایت ابن عساکر : یک هزار اسب برای جهاد در راه خدا وصیت کردند وابن زهری میگوید ایشان برای هر یک از مجاهدین بدری (که در جنگ بدر اولین جنگ اسلام شرکت داشتند) نفری 700دیناروصیت کردند.{فضائل جهاد تشریح مشارع الاشواق}

ثوبان-رض- از رسول الله –صلی الله علیه وآله وسلم- نقل میکند: " بهترین دیناری که خرج کرده میشود،دیناری است که انسان برای خانواده اش خرج می کند ودیناری است که برای سواری اش درراه خدا انفاق می کند ودیناری است که درراه خدا (جهاد) برای دوستانش مصرف میکند " .

ودرجائی دیگر پیغمبر اسلام –صلی الله علیه وسلم-میفرمایند : " قاتلوا المشرکین باموالکم وانفسکم والسنتکم" ترجمه "بامشرکین بامال ،جان وزبان خود قتال وجنگ کنید" {رواه احمد وابوداود}.

وامام شوکانی درنیل الاوطارمی فرماید که دراین حدیث دلیل بر واجب بودن جهاد درمقابل کفاربا مال وجان وزبان است.ودر قرآن کریم نیز در بسیاری از مواقع این امر(جهاد با مال ونفس و..) به ثبوت رسیده.

پس تنها  نه اینکه جهاد با مال دارای ثواب زیادی است بلکه کسی که دارای مال است براو واجب است که مال ودارائی خودرا درراه اعلای کلمه الله وجهاد فی سبیل الله وجهت شکست شوکت کفارمصرف کند.

آری ، درحقیقت دنیا ارزش ندارد اما زمانیکه آنرا درراه خدا وبه خاطر او خرج کنیم به برکت این راه مبارک آن مال نیز ارزشمند شده وباعث نجات صاحب خود از بسیاری مصائب دراین دنیا وآن دنیا می گردد وپیامبر خدا –صلی الله علیه وسلم-چه زیبا فرموده: " نعم المال الصالح للرجل الصالح " ترجمه "چه خوب وبرازنده است مال ودارائی نیک برای شخص نیک وصالح" .

ونمونه های زنده این افراد رادراین زمان نیز داریم کسانی که از اول جهاد تاکنون این حرکت مبارک راهمراهی کردند وبا مال وجان خود سهم گرفتند وهنوز ادامه می دهند خداوند مزید رحمت عنایت شان کند.

ومن جمله عثمان های این زمان می توان شیخ اسامه را نام برد که تا هنگام شهادت با مال وجان خود در راه اعلای کلمه الله بسربرد ومال ودارائی خودراپله کانی جهت بالا رفتن به درجات عزت وسربلندی قرارداد.

خداوند از او وتمام کسانی که مجاهدان فی سبیل الله را با مال وجان خود یاری می کنند راضی باد وخداوندهمه مارا توفیق بدهد تا مال ودارائی خودرا نردبانی جهت بدست آوردن درجه های بلند جنات نعیم قراردهیم ودین خدارا با مال وجان خود پشتیبانی کنیم ومال ودارائی ما رحمتی برای ما در روز قیامت باشد نه طوق آتشین و اژدهائی... .

وماعلینا الا البلاغ المبین